Монгол орны төдийгүй аль ч улс орны аюулгүй байдал, тусгаар тогтнолын баталгаа нь цэрэг дайчид байдаг. Тэр дундаа зэвсэгт хүчний салбар бол улстөрийн талцал, олон намуудын үзэл бодлоос ангид оршиж эх орон, ард түмнийхээ төлөө бат зогсох эрхэм үүрэгтэй чухал салбар юм.

Манай сурвалжлах баг өнгөрсөн бямба гаригт Төв аймгийн нутаг дэвсгэрт байрладаг Зэвсэгт хүчний 016 дугаар ангийн аж байдал, цэргийн амьдралтай танилцлаа.



Энэ үеэр  нэгтгэлийн захирагч, хурандаа Ж.Мөнхбаяраас дараахи хэдэн зүйлийг тодрууллаа.

• Танай цэргийн ангид Хүний эрхийн комиссоос хэзээ хэдэн удаа шалгалт ирсэн бэ? Цэргүүддээ хэр анхаарал тавьдаг вэ, бэлтгэл сургуулилтыг ямар байдлаар хийж байгаа вэ?

Манай ангид Хүний эрхийн үндэсний комиссоос 2021 онд шалгалт ирж байсан. Бид бүхэн 2023 оны 2-р ээлжийн цэрэг татлагын хугацаат цэргийн албан хаагчдын  бэлтгэл сургуулилтыг хөтөлбөр,төлөвлөгөөний дагуу зохион байгуулан ажиллаж байна. Одоогоор мэргэшил олгох сургалтыг амжилттай зохион байгуулж байна. Хөтөлбөр төлөвлөгөөний дагуу цэргийн алба хаагчдыг аль болох уйдах завгүй байлгахаар ажиллаж байна.Амралтын тусгай төлөвлөгөө гарган соёл хүмүүжлийн ажлыг явуулдаг.Манай хугацаат цэргийн алба хаагчид маань бэлтгэл сургуулилтандаа маш идэвхитэй байгаа ба өнгөрсөн хугацаанд 4 удаагийн буудлагын сургуулилт хийсэн байна,цэргүүд маань буудлагандаа ч их дуртай байгаа.

• Анги нэгтгэлийн камержуулалт хэр байгаа вэ?

Манай ангийн хувьд камержуулалт бүрэн хангагдсан. Гадаа талбайн 360 градус эргэдэг камер 3ш,эргэдэггүй камер ч байгаа. Мөн дотор камер 17 ш байгаа нийт 23ш камер ажиллаж байгаа

• Алба хаагчдаас гомдол, санал ирдэг үү?

Одоогоор ирсэн зүйл алга

• Цэргийн амь нас эрсэдсэн хэрэг удаа дараа гарч байгаа.Ер нь цэрэг дэглэх асуудал байдаг уу, таньд энэ талаар мэдсэн зүйл байна уу?

Манай ангид ямар ч тийм дэглэлт байхгүй ээ. Одоо хуучин нийгэм шиг биш болсон, хүн хөгжсөн,улс орон хөгжсөн, зэвсэгт хүчин маань хөгжсөн байна. Гадаад дотоотодод цэргийн алба хааж ирж байна, тэндээс мөн суралцаж байна.Тийм болохоор ийм асуудал огт байхгүй ээ гэдгийг бол би хариуцлагатайгаар хэлж байна. Манай ангийн хувьд жилд 1 удаа л цэрэг татдаг бүх цэргүүд хамт ирж байгаа, бүгдээрээ сайхан найзлаад л хамтдаа суралцаад л байж байгаа. Сургалтын төв дээр манай 16 офицер,ахлагч бие даан хариуцаж ажиллаж байгаа, хамт байрлан хамт хичээллэн байнгын хамт байж хариуцан ажиллаж байдаг.

• Нийгмийн ажилтан, сэтгэл судлаач гэж байдаг уу.Цэргүүд хэр ханддаг вэ,ямар асуудлаар ханддаг бол?

Сэтгэл судлаач байгаа, эмэгтэй хүн байгаа. Цэргүүд маань голдуу чөлөө,зөвшөөрөл  авах асуудлаар  их ханддаг.Манай ангийн хувьд ар гэрийн шалтгаантай бол 72 цаг хүртэлхи чөлөө өгдөг, эргэлт ирвэл чөлөөтэй уулзуулдаг тоо харгалзахгүй. Мөн цэргүүдийг 14 хоногт 1 удаа ар гэр лүү нь утсаар яриулдаг.

• Хугацаат цэргийн алба хаасан хүмүүст ямар боломж байдаг вэ?

Төрийн албанд ажиллах эрхтэй болно. Сар бүр 100,000 төгрөгийн цалин авч байгаа, үүний 70 хувийг дансанд нь хадгалдаг 30 хувийг өөрсдөө хэрэглэгдэг байгаа. Мөн хугацаат цэргийн албан хаагч маань бүрэн дунд боловсролтой бол цэргийн гэрээт албанд элсэж болно. Ахлагч бэлтгэх төвд элсэж ахлагч болж болно улмаар энхийг дэмжих ажиллагаанд явах боломжтой байгаа.Мөн цэргийн алба хааж байх хугацаандаа МСҮТ-д суралцаж мэргэжил эзэмших боломжтой байгаа.

• Цэргийн нормын хангалт хэр хүрэлцээтэй байгаа вэ

Яг л нормын дагуу бүгд бүрэн хангагдсан байгаа.

Үүний дараа бид Цэргийн анги дахь эмнэлэгтэй танилцан, Соёлын төвд орж удахгүй болох тангараг өргөх ёслолдоо бэлдэж байгаа цэргүүдийн урлагийн үзүүлбэрүүдтэй танилцсан юм.Тал талаас цэрэгт татагдан ирсэн нэгэн үеийн залуучууд дундаас урлаг,уран сайхны авьяастай залуучууд олон төдийгүй тэд нар маань хөгжилтэй бүжиг, ардын дуу дуулж бэлдээд тун завгүй бужигнаж байлаа.



Эндээс онцлон цэргийн албанд Төв аймгийн Батсүмбэр сумаас татагдан ирсэн хоёр  ихэр цэргүүдтэй ярилцлаа. Тэдний нэрийг Б.Тэлмэнбаяр,Б.Цолмонбаяр гэдэг. Сая 10 сарын 28-нд 18 нас хүрсэн, жудо бөхөөр хичээллэдэг залуучууд байлаа.

• Та хоёр өөрсдийн хүслээр цэрэгт ирсэн үү, хүчээр ирсэн үү?

Ер нь бол явна гэсэн бодолтой хүлээж байсан тэгээд зарлан ирэхээр нь очоод тэнцээд ирсэн. Одоо 11 сарын 25-нд тангараг өргөнө

• Цэрэгт ирэхээс өмнө цэргийн амьдралын тухай бодол ямар байсан бэ?

Аав,ах нараасаа л сонсч байсан.Тэдний үед дэглэлт байсан гэсэн тэгээд сэтгэл зүйгээ нэлээн бэлдээд ирсэн. Гэтэл ирэхэд бол байдал шал өөр байсан. Дарга нарын харьцаа сайн, албаны үедээ албаны, амины үедээ амины харьцаатай, нийтэч байдаг. Мөн хамт цэрэгт татагдаж ирсэн залуучуудтайгаа бас сайхан найзууд болсон.

• Та хоёр яг үнэнээ  хэлээрэй. Ямар нэгэн дарамт шахалт, дээрэлхэх зүйл ажиглагдсан уу?

Ер нь бол байгаагүй. Юмаа буруу хийвэл л зэмлүүлдэг.Зодно гэсэн ойлголт бол огт байхгүй ээ.

• Сэтгүүлч нар ирнэ гээд дарга нараас чинь ямар нэгэн дарамт шахалт үзүүлсэн үү?

Үгүй ээ. Маргааш сэтгүүлч нар ирнэ, дор бүрнээ ариун цэврээ сайн сахиад байр орноо сайн цэвэрлээрэй л гэсэн. Чөлөөтэй илэн далангүй яриарай л гэсэн

• Цэрэгт ирээд хэцүү зүйл байсан уу?

Анх ирээд цагаар босч сэрэх нь хэцүү байсан, гэртээ дураараа унтдаг байсан болохоор. Одоо бол цагийн хуваарьтаа дассан бараг цагаасаа өмнө сэрж байгаа. Гүйж чадахгүй хэцүү байсан одоо бол талбайгаа тойроод чөлөөтэй гүйж байгаа

• Хоол унд нь хэр байна?

Хоол сайтай.Эхэндээ хоолоо бардаггүй байсан. Одоо бол хоолоо бүгдийг нь идэж байгаа

• Гэрээ,аав ээжээ санаж байна уу?

Эхэндээ санадаг байсан одоо гайгүй ээ.Саяхан гэр лүүгээ утсаар ярьсан.Одоо 7 хоногийн дараа тангараг өргөх ёслолоор ар гэрийхэн маань ирнэ

• Эрүүл мэндийн үзлэг,гадна биеийн үзлэг хэр хугацаанд хийдэг вэ?

Байнга хийдэг, дэлгэрэнгүй үзлэг 7 хоногт 1 удаа мөн орой бүр гадна бие үздэг тэр нь жоохон ядаргаатай.

• Цэрэгт ирээд гоё сайхан зүйл нь юу байна?

Буудаж сурсан нь гоё байна.Буудлага хийх,жагсаалын бэлтгэл хийх,олон найз нөхөдтэй болох нь гоё байгаа.

Ийнхүү бидний яриа өндөрлөж, цэргүүдийн нүд нь жавхаатай,цоглог байгааг хараад аргагүй л шинэ үе нийгэм өөрчлөгдсөн дөө гэсэн эерэг бодолтойгоор манай сурвалжлах баг хотыг зорилоо.
Монгол цэргийн сүр жавхаа, сүлд хийморь үеийн үед мандан бадрах болтугай!
 
С.Гэгээ
www.olloo.mn