Х.Амгаланбаатар: Цалингийн доод хэмжээг 2 дахин, хөлсийг нь 60 хувиар нэмэгдүүлэх шаардлагатай
Бараа бүтээгдэхүүний үнэ өснө үү гэхээс буурна гэж ер үгүй. Иймээс үүнийг дагаад цалин тэтгэврийг нэмэхийг иргэдийн зүгээс төр засгаас шаардсаар ирсэн. Гэхдээ энэ жил төрийн албан õààã÷äûí цалин 30 хувиар нэмсэн гэдэг ч зарим байгууллагууд òýð хэмжээгээр ажилчдынхаа цалингийн нэмэгдэл, урамшууллыг õàñ багагүй асуудал үүсгэж байсан.  

Тэгвэл Монголын Үйлдвэрчний эвлэлийн холбооноос цалин òýòãýâðèéí хэмжээг нэмэгдүүлэх боломж, төр засгийн хүрээнд бий гэдгийг хэлж буй. Үүнтэй холбоотойгоор Сангийн сайд ирэх 2015 оны төсөв 500 тэрбумыг цалин тэтгэврийн нэмэгдэлд суутгах боломж байгааг хэлсэн.

Харин үүнийг УИХ дахь МАН-ын бүлэг  цалин тэтгэврийг нэмэгдүүлэхээр суулгасан үнийн дүн нь оновчгүй хэмээн мэдэгдээд байгаа билээ.
Иймээс МҮЭХ-ны цалин тэтгэвэр нэмэгдүүлэх боломжийг хэрхэн харж áàéãàà талаар тус холбооны ерөнхийлөгч Х.Амгаланбаатартай ярилцсанаа хүргэе.

-Цалин тэтгэвэр нэмэх шаардлагатай байгаа иргэд ч дор бүрнээ ярьсаар л байна. Харин танайхаас цалин, òýòãýâðèéã дахин нэмэх боломжтой хэмээн үзэж байгаа юм байна. Энэ талаараа тодруулбал?
-Улсын төсвийг хэлэлцэх энэ асуудал тодорхой хууль тогтоомжийн дагуу явагддаг. Аливаа төсвийг тухайн оны төсөвт тусгуулах саналыг тодорхой хугацаанд аваад, төсвийг хэлэлцэх хүртлээ энэ талаар холбогдох газрууд нь хэлэлцдэг байгаа.
Òýãýõýýð Монголын Үйлдвэрчний эвлэлийн холбооноос цалин тэтгэмжийг íýìýãä¿¿ëýõ асуудлыг өнгөрсөн долдугаар сарын 29-нд албан тоотоор хүргүүлсэн. Энэ чиглэлээр Засгийн ãàçðûí тэргүүн Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, Хөдөлмөрийн сайд Санжмятав, түүнийг Үндэсний гурван талт хэлэлцээрийн хорооны даргын хувьд,  энэ саналыг бас тавьж, хэлэлцсэн.

Гэвч зарчмын хувьд 2 удаагийн уулзалтаар МҮЭ-ийн тавьсан саналд засгийн газар шууд утгаараа нийлэхгүй гэдэг байр сууриа илэрхийлсэн. Энэ бол бололцоогүй юм аа гэсэн. Гэхдээ бидний хувьд боломжтой гэж харж байгаа.

-Яг хичнээн хувиар хэрхэн нэмэгдүүлбэл иргэдийн амьжиргаа хийгээд цалингийн нэмэгдэл нэмэгдэл шиг харагдах вэ?
-Энэ жил төрөөс цалингийн хэмжээг нэмэгдүүлсэн ч гэлээ үр дүн багатай харагдаж байна. Тэгэхээр хувь хүнд цалин нь үнэхээр нэмэгдсэн гэсэн тэр мэдрэмжийг төрүүлэхийн тулд 6 хувиас багагүй хэмжээгээр нэмэх хэрэгтэй. Тэгж байж л цалингийн нэмэгдэл болж чадна.
Иргэдийн худалдан авалт доошилсон байна.  Цалин тэтгэврийг нэмэх бодит шаардлага тулгараад байгааг ойлгох хэрэгтэй.

-Тэгэхээр Улсын төсөв хямралтай байгаа энэ үед  цалин тэтгэврийг íýìýõ боломж бий юу?
-Бий. Цалин тэтгэвэр тэтгэмжийг нэмэгдүүлэх хөрөнгийн эх үүсвэрийг бий болгох ёстой гэсэн санал тавьсан. Төсөв õÿìðàëòàé гээд хойш òàâèàä байж болохгүй.Ийм боломж байх ч ёстой.

Нэгдүгээрт, улс үр àøèãã¿é зардлуудаа боломжийн хэмжээнд танах ёстой. Үүнээс хэмнэгдсэн төсвийг цалин òýòãýâýðð¿¿ шилжүүлэх.
Хоёрдугаарт, Монгол Улсын засгийн газар өөрийнхөө бүтцийг боловсронгуй болгохоор шийдэл гаргаад байна. Энэхүү засгийн газрын бүтцийн өөрчлөлтийн хүрээнд тодорхой хөрөнгийн эх ¿¿ñâýð¿¿ä гарна. ªºðººð хэлбэл бүтцийн ººð÷ëºëòòýé холбоотойгоор хэмнэгдэх зардлуудыг цалин нэмэгдэлд оруулж өгөх хэрэгтэй.

Гуравдугаарт, Монгол улсын эдийн засгийн эх үүсвэрийн гол тулгуур багана болсон уул уурхайн салбараас орж ирэх орлого бүрхэг байгаа. Энэ орлогыг тодорхой болгож, оюутолгой болон бусад уул óóðõàéãààñ орж ирэх îðëîãûã íýìýãä¿¿ëñíýýð цалин тэтгэврийг манайхаас тавьж байгаа шаардлагын дагуу нэмэгдүүлэх боломж бүрдэнэ гэж бид харж байна.

Энэ цалин тэтгэврийг нэмэгдүүлэх нь газарт шингээд алга болчихдог зардал, хөрөнгө оруулалт биш . Энэ бол эргээд хувь хүнийг èäýâõèæ¿¿ëäýã, улс орны ýäèéí засгийг цааш нь өсгөх хүчин зүйл болдог. Иймээс цалин тэтгэврийг нэмэгдүүлэхэд улс гар татах хэрэггүй.

-Сая Сангийн сайд ирэх оны төсөвт 500 тэрбум төгрөгийг цалингийн íýìýãäýëä зарцуулах боломжтой талаар ярьсан шүү дээ. Үүн дээр таны бодол?
- Хэвлэл мэдээллээр гараад байгаа, зарим УИХ-ын гишүүдийг яриад байгаа 500 тэрбум төгрөгөөр цалин тэтгэвэр тэтгэмжийг нэмэгдүүлнэ гэсэн хариуг манайд албан ёсоор ирүүлээгүй байгаа.
Манайхаас хийсэн урьдчилан тооцоо судалгаагаар нийтдээ 800 орчим тэрбум төгрөгийн эх үүсвэр шаардлагатай болж байгаа юм. Үүнийг бий болгохын төлөө ажиллах ёстой.
Аливаа хэлэлцээ хэлэлцээр нэг талын тулгалт шаардлагаар бүрэн хэрэгжих ёстой гэж би үздэггүй. Хамгийн гол нь улсын төсөвт хөрөнгийн эх үүсвэр хэр бодитой байгаа вэ гэдэгт тулгуурлаж,  МҮЭХ-ны саналыг хэрэгжүүлэх ёстой гэсэн байр ñóóðüòàé байна.
Энэ Шинэчлэлийн засгийн газрыг АН-ынхан удирдаж, УИХ-ын îëîíõûã мөн д АН-ынхан бүрдүүлж байгаа. Тэгэхээр АН-ын өмнөө тавьсан зорилго мөрийн хөтөлбөрт “Ажилтай орлоготой монгол хүн”-ийг бий болгох байсан. Тэгвэл хүмүүс маань ажилтай болчихлоо, одоо орлоготой болгох хэрэгтэй байна.

-Уул нь энэ жил цалин тэтгэврийг нэмсэн шүү дээ. Гэвч тодорхой үр дүн харагдахгүй байх шиг?
-Энэ жилийн цалин нэмэгдлийг бид  инфляцийг нөхсөн тохируулга гэж ойлгож байгаа. Нэг талаас цалин нэмэгдэж байгаа юм шиг боловч  нөгөө талаасаа бодит судалгаанаас харахад èíôëÿöûã нэмж байгаа тохируулга гэж үзэж байна. Тэгэхээр энэ ойлголтыг Үндэсний гурван талт хэлэлцээрийн хүрээнд тодорхой болгох ёстой. Инфляци тодорхой  хувь хэмжээгээр өсөхөөр цалин орлогын бодит худалдан авалт буурч байгаа учраас энэ унасан байгаа худалдан авах чадварын буцааж хэвэнд нь оруулахыг тохируулга гэж нэрлээд байгаа юм. Тэгэхээр үүнд зарчмын хувьд гурван тал өөр өөр байр суурьтай байдаг л даа. Инфляцийг òîõèðóóëãà гэж ойлгох уу, нэмэгдүүлсэн хэлбэр гэж  үзэх үү гэдэг өөр л дөө.

-Энэ жил цалин тэтгэврийн нэмэгдэлд нийт хичнээн төгрөгийг зарцуулсан бол?
-2014 онд цалин тэтгэврийг нэмэгдүүлэхэд нийтдээ 235 тэрбум òºãðºãèéã зарцуулаад байгаа. Аль салбарт хичнээн хувиар нэмэгдүүлсэн бэ гэдгийг хэлэлцээрийн хүрээнд заалтынхаа дагуу хэрэгжүүлээд явж байна. Гэхдээ яг хичээн хувиар хэрэгжүүлээд байна. Бараа бүтээгдэхүүний өсөлт цалин нэмэгдэхээр адилхан хэлдэг гэсэн ойлголт бага ч болов ººð÷ëºãä뺺.

-Цалин доод хэмжээг нэмэх боломжтой юу?
-Нэр бүхий гишүүд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 300 мянган төгрөг байх ёстой гэж үзэж байна. Харин манай холбооны хувьд арай өөр, 2015 онд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг нэмэгдүүлэх хуулийнхаа заалтын дагуу 192 мянган төгрөгийг  2 дахин нэмэгдүүлэх ёстой гэж үзэж байгаа.
Ер нь бол ирэх онд цалингийн хэмжээг 60 хувиар нэмэгдүүлээд цаашид зах зээлийнхээ æàìààð яваад үзэх хэрэгтэй байна.

Г.Уянга
оллоо.мн
Бусдад түгээх
  • gplus

Сэтгэгдэл үлдээх

Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд olloo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно.
ХХЗХ-ны журмын дагуу зvй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зvйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдолыг 772-01100 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдэлээ бичихХураах

тэмдэгтэнд багтааж бичнэ үү.
  • ҮЙлвэрчний эвлэл 2016-02-18 07:45:03
    ярихаас өөр зүйл байхгүй биелэгдэж байгаа зйүл алга
    183.177.101.98
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • mmm 2014-10-12 13:15:35
    Stalin nemeh ni ed nariin shoy harwuu 500tum-gechied daraa ni 800tum ged bga biz uls turchid oorsdool bayjiaad bgaa yg unendeee bol bid nar shig ajil wal chadahgui naaduul chini arai heterhii hun shig setgel gargah hun alga doo!!!!!!
    1.25.172.163
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • zochin 2014-10-10 01:55:11
    CALIN ONDOR BAIVAL MONGONII ERGELT SAIJIRCH DAM UTGAARAA OLON HUVIIN HEVSHILIIN BIZNEST NOLOOLONO. ONOODOR RESTORAND HOOLLOHIIG HUSEHGUI HUN BARAG UGUI .. GADNIIHAN AMRALTIIN ODRUUDED GER BULEEREE HOOLOND ORJ ALI SAIHAN GAZRAAR ZUGAALJ AMARDAGCH MANAIHAN CHADAHGUI BNA
    124.158.109.215
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • зочин 2014-10-09 13:53:12
    Наадах чинь төрийн албан хаагчид хамаатай зүйл.Цалин нэмсэн ч юмний үнэ дагаад л нэмэгдэнэ.Мөрөөрөө яваа бидэнд дарамт болно гэж бодож үзээгүй л байхдаа.Төрийн албан хаагч ядаж л цалингийн зээл амархан авна .Бидэнд юу байгаа юм бэ
    103.10.21.40
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • Irgen 2014-10-09 13:03:41
    Ene balai yn 60% be eruul hun mon uu ard tumeen boon balainuud
    150.129.142.57
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • арги 2014-10-09 12:50:26
    Одоо авч байгаа цалин 573000:2 -270000шvvдээ. Сайн бодоход 1сарын цалин 270000т шvvдээ
    103.229.121.28
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • Пүрэвсүрэн 2014-10-09 11:57:42
    тэтгэвэр тэтгэмж цалинг нэмэх нь зөв. Манай Монгол шиг сэхээтнүүд нь амьдарлын баталгаагүй улс хаана ч алга. хэдий боловсрол эзэмшээд төрийн үйлчилгээнд насаараа ажиллаад өөрийн гэсэн орох оронгүй хүмүүс зөндөө байна шүү дээ. Цалин нь бага болохоор банкны шалгуурыг дийлэхгүй байна. Цалингаа нэм бас дахин нэм нэм нэм нэм нэм нэмэх нь зөв. Цалин амьдралд хүрэлцэхгүй байна.........................
    203.194.114.251
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • zochin 2014-10-09 07:15:39
    Ene malnuud tsalin nemeed yahiim be. Valyutiin hansh buulga geed helchih tolgou ni ajilladag aaviin huu alga uu. Altanhuyagiig ogtsruulii geheer ugui gedeg yostoi Mangar nam. Surugvhuchin baij chadahgui baina
    182.160.33.135
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • хм 2014-10-09 06:33:17
    Доллараа л бууруулах арга хэмжээ авахгүй бол өссөөр өссөөр төгрөг маань 00 ын цааснаас ч хямд болох вий дээ
    202.131.236.154
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • омизм 2014-10-09 04:35:10
    Битгий балайраад бай.Социалист сэтгэхүйтэй үйлдвэрчин далд орвол таарна
    203.91.117.4
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • Мөнх 2014-10-09 03:47:14
    Нэмэх шаардлага зүй ёсоор тавигдаж байна.Төсвийн ажилчид цалингийн 80%-ийг банкинд төлөөд үлдсэн мөнгөөрөө арай ядан амьдарч бна.Энэ асуудлыг түргэн шийдвэрлэх зүйтэй шүү.Амгаланбаатарт баяр хүргэж амжилт хүсье
    202.72.247.249
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • ШОУ ХИЙХЭЭ БОЛЬ-ОО 2014-10-09 03:10:07
    ГАДААДЫН НЭГЖ АХУЙН НЭГЖҮҮД ХААЛГАА ШУУД Л БАРЬНА ШҮҮ ДЭЭ. ИЙМ ҮНДЭСЛЭЛГҮЙ ШУУД НЭМЭХ АРГА ХЭМЖЭЭ АВЧ БОЛОХГҮЙ. ХАРНИ ДОЛЛРЫН ХӨӨРӨГДЛИЙГ ШУУД БУУРУУЛАХ АРГА ХЭМЖЭЭ АВ
    180.235.184.22
    Мэдэгдсэн Хариулах