Тийм ээ. Томхон шорон хэрэгтэй байна. Тэгэхдээ тэр шорон улстөрийн хэрэгтний гэсэн тодотголтой байх нь зүйтэй байх л даа. Яагаад гээ. Хариулт бэлээн. Уг нь одоогоор байгаа шорон нь баригдаад ч удаагүй, багтаамжийн хувьд ч гайгүй л. Гэхдээ л хорих 461 дүгээр ангийн хувьд стандарт гэж ярьвал олон зөрчил бий. Даангүй улс төрийн хэрэгтэн олширсон үед. Үнэнийг хэлэхэд улстөр бусармаг улстөрчид нь бузар хэрэгт их орооцолддог болсон шүү дээ. Иймээс улстөрч гэмтнүүдэд зориулсан шорон буюу хорих цаашлаад ял эдлүүлэх газар дутмаг байх цаг ирэх нь ээ.
Жижигхэн тооцоо бодоод үеье. Төр, засгийн болоод банк санхүүгийн байгууллагад удирдах алба хашиж байсан лав 20-30-аар тогтохгүй хүн ял эдэлсэн. Шалгагдаж байгаа нь ч түүнээс олон гэдэг. Алсдаа ч бүр олшрох төлөв бий. Байгалийн эрдэс баялгаас хумсалсан, хулгайлсан тухай хов жив ч их. Оюутолгойн гэрээг өөрсдийн ашиг сонирхолд нийцүүлж хийсэн нөхөд шалгагдаж байгаа гэдэг. Энд ерөнхий сайд асан С.Баяр тэргүүтэй хүмүүсийн нэр явдаг. Саяхнаас Эрдэнэтийг барьцаалж гадаадын банкнаас зээл авсан Ш.Батхүүгийн гэх хэрэгт мөн л улстөрч олон хүн хамрагдах янз бий. Зөвхөн жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих сангаас хууль зөрчиж зээл авсан гэх хэрэгт өнөөгийн УИХ-ын 76-гийн тал илүү хувь нь оролцчихсон байгаа. Тэднийг ЖДҮ- чид гэж нэрлээд байна. Маргааш хулгайчид гэж хэлэх л янзтай. Г.Солтан, Б.Ундармаа, Л.Энхболд, Д.Дамба-Очир хэдийн хэрэг шүүхэд шилжлээ л гэж дуулдсан. Энэ бол зөвхөн эхлэл нь байх. Сонгуулийн хугацаагаар ЖДҮ-чидийн төрийн суудалд байх хугацаа ердөө нэг жил илүүхэн үлдсэн. Хэрвээ нэр бүхий 50 нөхөр хууль зөрчсөн нь үнэн юм бол 2020 оны сонгуулийн дараа хэн ч биш болсон нөхцөлд бүгдээрээ шоронгийн хаалга татаж магадгүй ээ.
Сүүлийн үеийн гол дуулиан С.Зоригийн амь насыг хөнөөсөн хэргийн будлиан байна. Хэргийг шийдлээ гэсэн тэр нь буруугийн буруу болж булай нь дэлгэгдлээ. Уг хэргийн жинхэнэ эзэн тодордог юм бол, алуурчин нь илэрдэг юм бол тухайн үедээ “том явсан” нөхдийг хууль дуудаж таарна. Ийм л ил тодхон өнгө төрх байгаа гэдэгт хэн ч маргахгүй л болов уу. Зоригийг алсан хэрэгт хилсээр ял тулгахад булай арга хэрэглүүлсэн хууль, тагнуулынхан сая ажлаа өгцөгөөлөө. Тэд бас хуулийн өмнө бөхийх л учиртай байх. Хэрвээ хуулиа хэрэгжүүлдэг л юм бол шүү дээ. Хонгилийн үзүүрт гэрэл гэгчээр Улсын Ерөнхий шинэ прокурор Б.Жаргалсайхан тушаал гарган олны анхаарал татсан дуулиант хэргүүдийг хянах ажлын хэсэг байгуулав гэнэ. Уг хэсэгт багтсан прокурорууд нь төрийн өндөр албан тушаалтан АТГ, Тагнуул, цагдаагийн албан хаагчид болон шүүгч прокурорт холбогдсон хэргүүдийг татан хянах юм байна лээ. Ингэснээр мөрдөн шалгах ажиллагаа эрчимжиж бас эрүүлжих байх гэсэн горьдлого төрүүлж байна. Үр дүн нь бас л улстөрийн хэрэгтнүүдийн тоо өснө. Иймээс томхон шорон хэрэгтэй болоод байгаа юм. Зарим оронд улстөрийн хэрэгтнүүдийн тусгай шорон байдаг юм гэсэн. Г этэл манайд тиймгүйгээс албан тушаалын, авлига өглөгийн том хэрэгтнийг хүний өвөр суйлсан халаасны хулгайчтай цуг хорьж цагдаж байдаг. Энэ ч зохисгүй юм. Яаралтайхан том шорон барьчих юм бол дараагийн Засгийн газрын ачаалал ч хөнгөрөх тал бий.
Эх сурвалж: Зууны мэдээ сонин
Д.Бичээчхүү
Жижигхэн тооцоо бодоод үеье. Төр, засгийн болоод банк санхүүгийн байгууллагад удирдах алба хашиж байсан лав 20-30-аар тогтохгүй хүн ял эдэлсэн. Шалгагдаж байгаа нь ч түүнээс олон гэдэг. Алсдаа ч бүр олшрох төлөв бий. Байгалийн эрдэс баялгаас хумсалсан, хулгайлсан тухай хов жив ч их. Оюутолгойн гэрээг өөрсдийн ашиг сонирхолд нийцүүлж хийсэн нөхөд шалгагдаж байгаа гэдэг. Энд ерөнхий сайд асан С.Баяр тэргүүтэй хүмүүсийн нэр явдаг. Саяхнаас Эрдэнэтийг барьцаалж гадаадын банкнаас зээл авсан Ш.Батхүүгийн гэх хэрэгт мөн л улстөрч олон хүн хамрагдах янз бий. Зөвхөн жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих сангаас хууль зөрчиж зээл авсан гэх хэрэгт өнөөгийн УИХ-ын 76-гийн тал илүү хувь нь оролцчихсон байгаа. Тэднийг ЖДҮ- чид гэж нэрлээд байна. Маргааш хулгайчид гэж хэлэх л янзтай. Г.Солтан, Б.Ундармаа, Л.Энхболд, Д.Дамба-Очир хэдийн хэрэг шүүхэд шилжлээ л гэж дуулдсан. Энэ бол зөвхөн эхлэл нь байх. Сонгуулийн хугацаагаар ЖДҮ-чидийн төрийн суудалд байх хугацаа ердөө нэг жил илүүхэн үлдсэн. Хэрвээ нэр бүхий 50 нөхөр хууль зөрчсөн нь үнэн юм бол 2020 оны сонгуулийн дараа хэн ч биш болсон нөхцөлд бүгдээрээ шоронгийн хаалга татаж магадгүй ээ.
Сүүлийн үеийн гол дуулиан С.Зоригийн амь насыг хөнөөсөн хэргийн будлиан байна. Хэргийг шийдлээ гэсэн тэр нь буруугийн буруу болж булай нь дэлгэгдлээ. Уг хэргийн жинхэнэ эзэн тодордог юм бол, алуурчин нь илэрдэг юм бол тухайн үедээ “том явсан” нөхдийг хууль дуудаж таарна. Ийм л ил тодхон өнгө төрх байгаа гэдэгт хэн ч маргахгүй л болов уу. Зоригийг алсан хэрэгт хилсээр ял тулгахад булай арга хэрэглүүлсэн хууль, тагнуулынхан сая ажлаа өгцөгөөлөө. Тэд бас хуулийн өмнө бөхийх л учиртай байх. Хэрвээ хуулиа хэрэгжүүлдэг л юм бол шүү дээ. Хонгилийн үзүүрт гэрэл гэгчээр Улсын Ерөнхий шинэ прокурор Б.Жаргалсайхан тушаал гарган олны анхаарал татсан дуулиант хэргүүдийг хянах ажлын хэсэг байгуулав гэнэ. Уг хэсэгт багтсан прокурорууд нь төрийн өндөр албан тушаалтан АТГ, Тагнуул, цагдаагийн албан хаагчид болон шүүгч прокурорт холбогдсон хэргүүдийг татан хянах юм байна лээ. Ингэснээр мөрдөн шалгах ажиллагаа эрчимжиж бас эрүүлжих байх гэсэн горьдлого төрүүлж байна. Үр дүн нь бас л улстөрийн хэрэгтнүүдийн тоо өснө. Иймээс томхон шорон хэрэгтэй болоод байгаа юм. Зарим оронд улстөрийн хэрэгтнүүдийн тусгай шорон байдаг юм гэсэн. Г этэл манайд тиймгүйгээс албан тушаалын, авлига өглөгийн том хэрэгтнийг хүний өвөр суйлсан халаасны хулгайчтай цуг хорьж цагдаж байдаг. Энэ ч зохисгүй юм. Яаралтайхан том шорон барьчих юм бол дараагийн Засгийн газрын ачаалал ч хөнгөрөх тал бий.
Эх сурвалж: Зууны мэдээ сонин
Д.Бичээчхүү