“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-д 2.558.175.510 ширхэг хувьцаа эзэмшиж байгаа Монгол улсын 2.475.201 иргэн болон 8.497.671 ширхэг хувьцаа эзэмшиж байгаа Монгол улсын 553 аж ахуйн нэгжийн хувьцааг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, тэдний ашиг сонирхол, эрх ашгийг хангасан арга хэмжээ авах боломжтой болно. Энэ тухай өнгөрсөн долоо хоногт мэдэгдэв.
“Тавантолгойн гэрээг гацаасандаа баяртай байна” хэмээн ярьж явсан Л.Эрдэнэчимэг гишүүн УИХ-ын даргад “Таван толгойн нүүрсний ордыг ашиглах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг танилцуулж суугаа харагдах. УИХ-ын нэр бүхий 40 гишүүн санаачлан боловсруулсныг уг төслийг Л.Эрдэнэчимэг гишүүн өргөн мэдүүлсэн нь энэ.
Монгол Улс уул уурхайн баялаг ихтэй улс. Үүгээрээ ч дэлхий нийтийн анхаарлын төвд ороод байна. 1996 онд Оюутолгойн илэрцийг анх тогтоож олон түмний магнай тэнийлгэх сайхан амлалтууд хөвөрч байсан.
Гэсэн ч монголчуулал эдгээр толгойгооос хувь хүртэх тохиол байна уу. Өнгөрсөн Засгийн газрын үед сонгуулийн амлалтаар хэдхэн төгрөгийн хувь хүртсэнийг эс тооцвол бидэн шиг “Алтан дээр сандайлсан гуйлгачид” алга. Эрх баригчид нь бүх уул уурхайн баялагаа нэгэн зэрэг ашиглах гэж байна гээд бүгдийг нь дэлгээд өр зээлэнд тавиад дуусчихсан.
Ч.Сайханбилэг Ерөнхий сайд болонгуутаа “Мега төслүүдээ хөдөлгөнө” хэмээн амласан . Тэгвэл бараг зургаан жил гацаж байгаа Тавантолгойг хэдхэн хоногийн дотор хөдөлгөж чадах уу гэх асуулт гарч байгаа юм.
Л.Эрдэнэчимэг нарын УИХ-ын гишүүдийн өргөн мэдүүлсэн төслөөр бол Тавантолгойн ордыг ашиглахдаа юун түрүүнд үндэсний компани болох “Эрдэнэс Тавантолгой”-н оролцоог хангана. Мөн төрийн эзэмшлийн хувь 51-ээс доошгүй байх, Монголын ард түмний хувьцааг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, төмөр замд төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоож өгөх гэх зэрэг агуулгатай юм билээ.
Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглах УИХ-ын 2010 оны долоодугаар сарын 7-ны өдрийн 39 дүгээр тогтоолд заасан “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн 20 хүртлэх хувийг дотоодын болон гадаадын хөрөнгийн биржээр худалдаж шаардлагатай хөрөнгө оруулалтыг татна. Засгийн газрын ажлын хэсэг Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглах хэлэлцээр хийж Хөрөнгө оруулалтын гэрээ болон дагалдах гэрээний төслийг бэлтгэхдээ баримтлах үндсэн зарчим, удирдамжтай болно. Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглахдаа Монгол улсын гадаад бодлогод баримтлаж буй гуравдагч хөршийн бодит оролцоо, хөрөнгө оруулалтыг хангах нөхцөл бүрдэнэ.
Цанхийн хэсгийг хөгжүүлэх, Ухаа худаг-Гашуунсухайт чиглэл болон Тавантолгой-Сайншанд-Хөөт-Чойбалсан-Эрээнцав зэрэг бусад чиглэлийн төмөр замын суурь бүтэц барих асуудлыг шийдвэрлэнэ. Мөн “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн тусгай зөвшөөрөл бүхий Бортолгой, Бортээг, Оорцог, Онч-Хараат зэрэг талбайг ашиглах асуудал цогцоор шийдэгдэнэ” гэх зэргээр боломжит нөхцөлүүдийг дурджээ.
Гадаад зах зээлд нүүрсний үнэ унасан, гадны хөрөнгө оруулагчидтай тохиролцон байгуулсан хэлэлцээрээ хүчингүй болгосон, өмнө нь авсан зээлээ бүрэн төлж барагдуулаагүй энэ нөхцөлд “Тавантолгой” олон улсын бирж дээр удаан шугамын өмнө бичигдэнэ гэдэг юу л бол.
Ямартай ч энэ парламентад Тавантолгойг хөдөлгөх хүсэлтэй 40 гишүүн байгаа аж.
Тавантолгойн хувьцаа бол өнгөрсөн сонгуулийн жилийн амлалт. Харин одоо бол Тавантолгойгоор сонгуулийн шоу хийх нь хэтэрхий доромжилсон хэрэг болох нь ойлгомжтой.
“Тавантолгойн гэрээг гацаасандаа баяртай байна” хэмээн ярьж явсан Л.Эрдэнэчимэг гишүүн УИХ-ын даргад “Таван толгойн нүүрсний ордыг ашиглах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг танилцуулж суугаа харагдах. УИХ-ын нэр бүхий 40 гишүүн санаачлан боловсруулсныг уг төслийг Л.Эрдэнэчимэг гишүүн өргөн мэдүүлсэн нь энэ.
Монгол Улс уул уурхайн баялаг ихтэй улс. Үүгээрээ ч дэлхий нийтийн анхаарлын төвд ороод байна. 1996 онд Оюутолгойн илэрцийг анх тогтоож олон түмний магнай тэнийлгэх сайхан амлалтууд хөвөрч байсан.
Гэсэн ч монголчуулал эдгээр толгойгооос хувь хүртэх тохиол байна уу. Өнгөрсөн Засгийн газрын үед сонгуулийн амлалтаар хэдхэн төгрөгийн хувь хүртсэнийг эс тооцвол бидэн шиг “Алтан дээр сандайлсан гуйлгачид” алга. Эрх баригчид нь бүх уул уурхайн баялагаа нэгэн зэрэг ашиглах гэж байна гээд бүгдийг нь дэлгээд өр зээлэнд тавиад дуусчихсан.
Ч.Сайханбилэг Ерөнхий сайд болонгуутаа “Мега төслүүдээ хөдөлгөнө” хэмээн амласан . Тэгвэл бараг зургаан жил гацаж байгаа Тавантолгойг хэдхэн хоногийн дотор хөдөлгөж чадах уу гэх асуулт гарч байгаа юм.
Л.Эрдэнэчимэг нарын УИХ-ын гишүүдийн өргөн мэдүүлсэн төслөөр бол Тавантолгойн ордыг ашиглахдаа юун түрүүнд үндэсний компани болох “Эрдэнэс Тавантолгой”-н оролцоог хангана. Мөн төрийн эзэмшлийн хувь 51-ээс доошгүй байх, Монголын ард түмний хувьцааг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, төмөр замд төрийн эзэмшлийн хувь хэмжээг тогтоож өгөх гэх зэрэг агуулгатай юм билээ.
Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглах УИХ-ын 2010 оны долоодугаар сарын 7-ны өдрийн 39 дүгээр тогтоолд заасан “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн 20 хүртлэх хувийг дотоодын болон гадаадын хөрөнгийн биржээр худалдаж шаардлагатай хөрөнгө оруулалтыг татна. Засгийн газрын ажлын хэсэг Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглах хэлэлцээр хийж Хөрөнгө оруулалтын гэрээ болон дагалдах гэрээний төслийг бэлтгэхдээ баримтлах үндсэн зарчим, удирдамжтай болно. Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглахдаа Монгол улсын гадаад бодлогод баримтлаж буй гуравдагч хөршийн бодит оролцоо, хөрөнгө оруулалтыг хангах нөхцөл бүрдэнэ.
Цанхийн хэсгийг хөгжүүлэх, Ухаа худаг-Гашуунсухайт чиглэл болон Тавантолгой-Сайншанд-Хөөт-Чойбалсан-Эрээнцав зэрэг бусад чиглэлийн төмөр замын суурь бүтэц барих асуудлыг шийдвэрлэнэ. Мөн “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-ийн тусгай зөвшөөрөл бүхий Бортолгой, Бортээг, Оорцог, Онч-Хараат зэрэг талбайг ашиглах асуудал цогцоор шийдэгдэнэ” гэх зэргээр боломжит нөхцөлүүдийг дурджээ.
Гадаад зах зээлд нүүрсний үнэ унасан, гадны хөрөнгө оруулагчидтай тохиролцон байгуулсан хэлэлцээрээ хүчингүй болгосон, өмнө нь авсан зээлээ бүрэн төлж барагдуулаагүй энэ нөхцөлд “Тавантолгой” олон улсын бирж дээр удаан шугамын өмнө бичигдэнэ гэдэг юу л бол.
Ямартай ч энэ парламентад Тавантолгойг хөдөлгөх хүсэлтэй 40 гишүүн байгаа аж.
Тавантолгойн хувьцаа бол өнгөрсөн сонгуулийн жилийн амлалт. Харин одоо бол Тавантолгойгоор сонгуулийн шоу хийх нь хэтэрхий доромжилсон хэрэг болох нь ойлгомжтой.
П.УНДРАМ
Оллоо.мн
Оллоо.мн