Олон фракц, бүлэглэлийнхээ тусламжтайгаар толгой нам болж харагддаг АН-ынхан сандал, суудал, томилгоо гэхээр л “шуудайд хийсэн үхрийн эвэр шиг” болцгоох нь харамсалтай. Гэхдээ үнэн төрх нь энэ учир яалтай ч билээ. МАН-аас сонгогдсон зургаан сайдыг Засгаас гаргасан АН-ынхан хүслээ биелүүлсэн ч хоосон үлдсэн суудал дээр нь хэнийгээ томилох вэ гэсээр багагүй хугацааг үдлээ. Гуравхан сайдын нэрсийг сугалах гэж, нам дотроо багагүй тэмцэл өрнөсөн сурагтай.
Тухайлбал, эзэнгүй үлдсэн Сангийн сайдын суудалд хэнийгээ тавих вэ гэж, сар ярилцсаны эцэст хуучнаар Эдийн засгийн хөгжлийн сайдаар ажиллаж байсан Н.Батбаярыг томилохоор болжээ. Өөрөөр хэлбэл “Фортуна” Н.Батбаярын нэрсийг Сангийн сайдад нэр дэвшүүлээд байгаа гэх. Өмнө нь сайд хийж байсан хүнийг сайдын суудлаас нь буулгачихаад эргээгээд тавина гэдэг АН-ынхны хувьд “Лам олдохгүй бол буцахдаа зална” гэгчийг харуулаадхав. Мөн энэ салбарыг аваад явчих хүн түүнээс өөр үгүй байсан бололтой дэг.
Нөгөө талаасаа, АН-ын хоёр фракцын нэг болох “Шонхор”-ын тэргүүнд явдаг түүнийг АН-ын дарга З.Энхболд нь Сангийн сайдад зүтгүүлэх нь бас аргагүй ээ.
Эдийн засгийн сайд хийж байсан бас болоогүй барилгын сайдыг ч хашиж явсан түүнд Сангийн сайдын суудал ахдахгүй гэж бодсон хэрэг.
Түүний хувьд, сайд байхдаа байсхийгээд л хэл аманд орооцолдож, хэвлэлийнхний бай болчихдог байсан. Харин дан дээлтэй гишүүн болсноос хойш харин нам жимхэн байсан.
Сайд байх үед түүнийг “Их Монгол нэгдэл” ТББ-аас олон тэрбумын авлига авсан байж болзошгүй хэмээн АТГ-т шалгуулахаа мэдэгдэж байсан. Тодруулбал, Замын-Үүдийн хилийн боомтын чиглэлд 20 тэрбум төгрөгөөр зам бариулахаар судлуулсан ажлын төсөвт өртгийг 33 тэрбум болгон нэмүүлсэн нь хууль бус гэж тус ТББ-ынхан үзсэнээ олон нийтэд мэдээлж байв. Гэвч энэ асуудал тэгсхийгээд намжиж байсан. Ер нь түүнийг тойрсон асуудал ингэс тэгс гээд намждаг нь уламжлал гэлтэй.
Түүнийг “Фортуна сайд” гэхээс гадна “Бөө сайд” гэх яриа хүртэл бий. Түүнийг бөө учир жийрхэх хүн ч олон гэдэг. энэ мэт асуудалтай орооцолдох нь олон.
“Фортуна сайд”-ын хувьд бүхий л салбарт өөрийн гэсэн бизнесийг эхлүүлсэн нэгэн. 1990-ээд оны сүүлээр тэрээр бизнесийн салбарт хөл тавьж “Монгол түлхүүр” ХХК, “Фортуна” группыг үүсгэн байгуулжээ. Тухайн үед “Монгол түлхүүр”, “Фортуна” групп нь гадаад худалдаа, банк санхүү, уул уурхай болон барилгын салбарт үйл ажиллагаа явуулж байв. 2000-2004 онд тэрээр бизнесийн үйл ажиллагаагаа эрчимтэй үргэлжүүлж, “Жаргалан” хотхоныг барив. Энэ нь “40,000 айлын орон сууц” хөтөлбөрийг санаачлах эх үүсвэрийг тавьсан гэж зарим хүмүүс ярьдаг.
Тэгэхээр “буцахдаа залж байгаа” Фортуна Н.Батбаярын хувьд улс төрд ч, бизнесийн бүхий салбарт ч өөрийн сойж явсан эрхэм юм.
Тэрээр Архангай аймгийн бөгөөд 2004 оноос хойш тус аймгаас парламентад гурван удаа сонгогдсон. Дээд боловсролыг Москва хотын Эдийн засаг-Статистикийн дээд сургуульд эзэмшсэн. Эдийн засагч-статистикч мэргэжилтэй ажээ.
Юутай ч АН-ынхны үеийн үед сонгож, сайдын суудлаа харамгүй өгдөг Н.Батбаяр гишүүн энэ удаа Улсын сан хөмрөгт эзэн суух нь л дутаж дээ.
Тухайлбал, эзэнгүй үлдсэн Сангийн сайдын суудалд хэнийгээ тавих вэ гэж, сар ярилцсаны эцэст хуучнаар Эдийн засгийн хөгжлийн сайдаар ажиллаж байсан Н.Батбаярыг томилохоор болжээ. Өөрөөр хэлбэл “Фортуна” Н.Батбаярын нэрсийг Сангийн сайдад нэр дэвшүүлээд байгаа гэх. Өмнө нь сайд хийж байсан хүнийг сайдын суудлаас нь буулгачихаад эргээгээд тавина гэдэг АН-ынхны хувьд “Лам олдохгүй бол буцахдаа зална” гэгчийг харуулаадхав. Мөн энэ салбарыг аваад явчих хүн түүнээс өөр үгүй байсан бололтой дэг.
Нөгөө талаасаа, АН-ын хоёр фракцын нэг болох “Шонхор”-ын тэргүүнд явдаг түүнийг АН-ын дарга З.Энхболд нь Сангийн сайдад зүтгүүлэх нь бас аргагүй ээ.
Эдийн засгийн сайд хийж байсан бас болоогүй барилгын сайдыг ч хашиж явсан түүнд Сангийн сайдын суудал ахдахгүй гэж бодсон хэрэг.
Түүний хувьд, сайд байхдаа байсхийгээд л хэл аманд орооцолдож, хэвлэлийнхний бай болчихдог байсан. Харин дан дээлтэй гишүүн болсноос хойш харин нам жимхэн байсан.
Сайд байх үед түүнийг “Их Монгол нэгдэл” ТББ-аас олон тэрбумын авлига авсан байж болзошгүй хэмээн АТГ-т шалгуулахаа мэдэгдэж байсан. Тодруулбал, Замын-Үүдийн хилийн боомтын чиглэлд 20 тэрбум төгрөгөөр зам бариулахаар судлуулсан ажлын төсөвт өртгийг 33 тэрбум болгон нэмүүлсэн нь хууль бус гэж тус ТББ-ынхан үзсэнээ олон нийтэд мэдээлж байв. Гэвч энэ асуудал тэгсхийгээд намжиж байсан. Ер нь түүнийг тойрсон асуудал ингэс тэгс гээд намждаг нь уламжлал гэлтэй.
Түүнийг “Фортуна сайд” гэхээс гадна “Бөө сайд” гэх яриа хүртэл бий. Түүнийг бөө учир жийрхэх хүн ч олон гэдэг. энэ мэт асуудалтай орооцолдох нь олон.
“Фортуна сайд”-ын хувьд бүхий л салбарт өөрийн гэсэн бизнесийг эхлүүлсэн нэгэн. 1990-ээд оны сүүлээр тэрээр бизнесийн салбарт хөл тавьж “Монгол түлхүүр” ХХК, “Фортуна” группыг үүсгэн байгуулжээ. Тухайн үед “Монгол түлхүүр”, “Фортуна” групп нь гадаад худалдаа, банк санхүү, уул уурхай болон барилгын салбарт үйл ажиллагаа явуулж байв. 2000-2004 онд тэрээр бизнесийн үйл ажиллагаагаа эрчимтэй үргэлжүүлж, “Жаргалан” хотхоныг барив. Энэ нь “40,000 айлын орон сууц” хөтөлбөрийг санаачлах эх үүсвэрийг тавьсан гэж зарим хүмүүс ярьдаг.
Тэгэхээр “буцахдаа залж байгаа” Фортуна Н.Батбаярын хувьд улс төрд ч, бизнесийн бүхий салбарт ч өөрийн сойж явсан эрхэм юм.
Тэрээр Архангай аймгийн бөгөөд 2004 оноос хойш тус аймгаас парламентад гурван удаа сонгогдсон. Дээд боловсролыг Москва хотын Эдийн засаг-Статистикийн дээд сургуульд эзэмшсэн. Эдийн засагч-статистикч мэргэжилтэй ажээ.
Юутай ч АН-ынхны үеийн үед сонгож, сайдын суудлаа харамгүй өгдөг Н.Батбаяр гишүүн энэ удаа Улсын сан хөмрөгт эзэн суух нь л дутаж дээ.
Г.Уянга
olloo.mn
olloo.mn