Хот, хөдөөгүй хүүхдийн баяр хөөр, дуу хуурт бялхан өнгөрдөг зургаадугаар сарын 1 өнгөрсөн ням гарагт тохиосон. Алдрай бяцхан үрс маань энэ л өдрийг бүтэн жил хуруу даран тоолон хүлээдэг билээ. Тэд хамгийн гоё хувцсаа өмсөж, амьдралынхаа нэгэн сайхан дурсамжийг бичихээр ижий, ааваа дагуулан тоглож наадах боломжтой газар бүхэн рүү тэмүүлцгээдэг.
Энхрий бяцхан үрсээ баярлуулах гэсэн эцэг, эхчүүд ч хүүхдүүдээ хөтлөн Чингисийн талбайгаас эхлэн Үндэсний соёл амралтын хүрээлэн, Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн гээд хүүхэд тоглож наадах боломжтой бүхий л газрыг зорьдог.
Энэ жил уламжлал ёсоор Чингисийн талбайд бяцхан үрсдээ зориулж олон үйл ажиллагаа зохион байгуулсан. Төв талбайн баруун талд зассан тайзнаа Монголын хүүхдийн ордны авьяаслаг сурагчид болон УДЭТ, ҮДБЭЧ-ын хамт олон хүүхдийн баярын үйл ажиллагаанд хүрэлцэн ирсэн байв. Тэд бяцхан хүүхдүүдийн баяр дээр баяр нэмж эх үрс, хүүхэд насны сэдэвтэй олон сайхан уран бүтээлээр бэлэг барьсан юм.
Төв талбайг тойруулан байрлуулсан 12 жилийн амьтад хүүхдүүд гэлтгүй эцэг, эхчүүдийн сонирхлыг хамгийн ихээр татаж байлаа. Учир нь хүүхэд бүр тэдгээр амьтны дэргэд зогсож зургаа авахуулах зэргээр “найзалж”, хажуугаас нь салах дургүй байв.
Үүнээс гадна хүүхдэд зориулсан цэцэг, өнгө алаглах бөмбөлөг, нүдний шил, шорлог, ус ундааны худалдаа Чингисийн талбайд “буудалласан” төдийгүй талбай тойроод удирдлагатай машин, унадаг дугуй, усан далай, “мини парк” гэх мэт багачуудыг тоглуулах газар их байсан.
Гэсэн ч хүүхдүүдээ тоглоом дээр тоглуулж, баярлуулах гэсэн эцэг, эхчүүдийн дараалал уртаас урт үргэлжилсэн. Хэдийгээр жил бүрийн хүүхдийн баярыг хоггүй, цэвэр орчинд тэмдэглэхийг уриалдаг ч нийслэл хот хогондоо дарагдаж өнжлөө.
Бяцхан үрсийнхээ баяраар бизнес хийгчид олширлоо
Хүүхэд багачуудаа баярлуулах гэсэн эцэг, эхийн сэтгэлийг ганцхан зүйл эмзэглүүлж байсан нь хаа сайгүй таарах жижиглэнгийн худалдааны үнэ байсан юм.
Чингисийн талбайд наймаачид өнгө өнгийн бөмбөлөг, үлээдэг хөөс, янз бүрийн гэрэлтдэг тоглоом, шаар, буу зэргийг зарсан нь хүүхдүүдийн нүдийг жинхэнэ хужирласан, өндөр ашигтай наймаа байв. Тухайлбал нарийн иштэй хүн аалз, цасангоо, туулай гэх мэт хүүхэлдэйн баатар, амьтны хэлбэртэй бөмбөлөг л гэхэд том жижгээсээ хамаарч 1000-3000, үлээдэг хөөс жижиг нь 1000, усан буу 10000, шаар 500 төгрөгийн үнэтэй зарсан. Тэгвэл хотын бусад хэсэгт буюу сул чөлөөтэй талбайтай газар бүрт “мини парк” ажилласан. Урин дулаан цагтай зэрэгцэн гарч ирдэг “мини парк”-д бяцхан хүүхдүүд тоглох дуртай. Тэгээд ч паркийн үнэтэй тоглоомд хэдэн цагаар дугаарлаж, хүүхдүүдээ тоглуулчих цаг зав хомс эцэг, эхчүүдэд энэ нь бяцхан үрсээ хуурах тун боломжийн газар.
Гэтэл эдгээр тоглоом харамсалтай нь баярын өмнөхөн 2000 төгрөг гэж байсан бол яг баяраар 2500-5000 төгрөг болж орхив. Гэсэн ч “мини парк”-ууд хүн их байлаа. Энд нэг тоглоомд суухад 10 ч хүрэхгүй минут зарцуулна. Нэг тоглоомд нэг эргэлтээр 8-10 хүүхэд суулгана гэж тооцвол дээрх минутад дор хаяж 20 мянган төгрөг өлхөн олно гэсэн үг. Тэгэхээр наймаачид өдөрт хэдэн сая төгрөг халаасалсан нь ойлгомжтой. Цаашлаад гар дээрээс хуушуур, бууз зарсан хүмүүс, хүүхдийн тоглоом гээд бүхий л зүйл хоёр дахин нэмэгдсэн үнэтэйгээр зарагдаж байгааг эрх баригчид анхааралдаа авах хэрэгтэй санагдсан.
Бага насны хүүхдүүдэд паркад тоглох тоглоом алга
Яах ч учраа олохгүй, яаж баярлаад байгаагаа ч ойлгохгүй багачууд төв талбайгаар гүйлдэж, арай бэл бэнчинтэй айлын хүүхдүүд паркад өдрийг өнгөрүүллээ. Улсдаа ганц байдаг хүүхдийн парк давчуухан зайтайгаа авцалдахааргүй үнийг тогтоосон нь эцэг, эхчүүдийн ундууцлыг төрүүлсэн юм. Багачуудын хувьд бүтэн жилийн турш хүсэн хүлээдэг баяраараа парк орж тоглохыг хүсдэг. Даанч энэ хүсэл нь ядруухан амьдралтай айлын хүүхдүүдийн хувьд тэртээ холын мөрөөдөл нь байсаар ирсэн. Харамсалтай нь энэ жил ч гэсэн тийм байлаа. Өдгөө хүүхдийн паркад 13 автомат болон цахилгаан тоглоом ажиллаж байгаа. Тоглоом тус бүр тарифтай төдийгүй тоглох хүүхдийн нас, өндрийг хүртэл заасан байдаг. Паркын хашаанд байрлах цөөхөн хэдэн тоглоом дээр тоглохын тулд өндөр үнэ төлнө. Бас болоогүй хэн ч байсан нэвтрэхдээ 1000 төгрөг төлнө гэхээр иргэдийг хөөрхөн шулах арга байгаа биз.
Нэг тоглоомын үнэ гэхэд 4000-6000 төгрөг. Ийм өндөр үнээр олон хүүхэдтэй айлын хүүхдүүд хэдэн тоглоом дээр тоглож чадах бол. Бага насны хүүхдүүд ганцаараа тоглоом дээр суугаад тоглож чадахгүй, тийм ч боломжгүй. Энэ нь олон хүүхдийн эцэг, эхийн санааг зовоосон асуудал болсон гэхэд маргах хүн гарахгүй байх. Хүүхдээ тоглуулах боломжтой аав ээж байхад боломжгүй нь даан ч олон. Орлого багатай айлын хүүхдүүд бусдаасаа дутуу баярлах ёсгүй. Даанч тэрхүү боломж нь мөнгөөр хязгаарлагдаж байгаа нь зовлонтой.
Энэ өдөр үр хүүхдүүдээ тоглуулахаар паркыг зорьж ирсэн зарим томчууд олон цагаар дугаарлаад ч хүүхдээ тоглуулж чадахгүй буцаж байгаа нь харагдсан. Хүүхдүүдтэйгээ хамтдаа тоглочих олигтойхон шиг гэр бүлийн тоглоом байхгүйд тэд бухимдалтай буцаж байв. Үүнээс үзэхэд өндөр үнэтэй, оочир дараалал нь уртаас урт үргэлжилсэн паркын хэдэн тоглоом хүүхэд, багачуудад маань багадаж байгаа нь харагдаж байна. Нөгөөтэйгүүр 0-4 насны бяцхан хүүхдүүд маань ганцаараа суугаад сэтгэлээ ханатал тоглочих тоглоом алга. Тоглоом битгий хэл тоглох боломж ч хомс байна.
Энхрий бяцхан үрсээ баярлуулах гэсэн эцэг, эхчүүд ч хүүхдүүдээ хөтлөн Чингисийн талбайгаас эхлэн Үндэсний соёл амралтын хүрээлэн, Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн гээд хүүхэд тоглож наадах боломжтой бүхий л газрыг зорьдог.
Энэ жил уламжлал ёсоор Чингисийн талбайд бяцхан үрсдээ зориулж олон үйл ажиллагаа зохион байгуулсан. Төв талбайн баруун талд зассан тайзнаа Монголын хүүхдийн ордны авьяаслаг сурагчид болон УДЭТ, ҮДБЭЧ-ын хамт олон хүүхдийн баярын үйл ажиллагаанд хүрэлцэн ирсэн байв. Тэд бяцхан хүүхдүүдийн баяр дээр баяр нэмж эх үрс, хүүхэд насны сэдэвтэй олон сайхан уран бүтээлээр бэлэг барьсан юм.
Төв талбайг тойруулан байрлуулсан 12 жилийн амьтад хүүхдүүд гэлтгүй эцэг, эхчүүдийн сонирхлыг хамгийн ихээр татаж байлаа. Учир нь хүүхэд бүр тэдгээр амьтны дэргэд зогсож зургаа авахуулах зэргээр “найзалж”, хажуугаас нь салах дургүй байв.
Үүнээс гадна хүүхдэд зориулсан цэцэг, өнгө алаглах бөмбөлөг, нүдний шил, шорлог, ус ундааны худалдаа Чингисийн талбайд “буудалласан” төдийгүй талбай тойроод удирдлагатай машин, унадаг дугуй, усан далай, “мини парк” гэх мэт багачуудыг тоглуулах газар их байсан.
Гэсэн ч хүүхдүүдээ тоглоом дээр тоглуулж, баярлуулах гэсэн эцэг, эхчүүдийн дараалал уртаас урт үргэлжилсэн. Хэдийгээр жил бүрийн хүүхдийн баярыг хоггүй, цэвэр орчинд тэмдэглэхийг уриалдаг ч нийслэл хот хогондоо дарагдаж өнжлөө.
Бяцхан үрсийнхээ баяраар бизнес хийгчид олширлоо
Хүүхэд багачуудаа баярлуулах гэсэн эцэг, эхийн сэтгэлийг ганцхан зүйл эмзэглүүлж байсан нь хаа сайгүй таарах жижиглэнгийн худалдааны үнэ байсан юм.
Чингисийн талбайд наймаачид өнгө өнгийн бөмбөлөг, үлээдэг хөөс, янз бүрийн гэрэлтдэг тоглоом, шаар, буу зэргийг зарсан нь хүүхдүүдийн нүдийг жинхэнэ хужирласан, өндөр ашигтай наймаа байв. Тухайлбал нарийн иштэй хүн аалз, цасангоо, туулай гэх мэт хүүхэлдэйн баатар, амьтны хэлбэртэй бөмбөлөг л гэхэд том жижгээсээ хамаарч 1000-3000, үлээдэг хөөс жижиг нь 1000, усан буу 10000, шаар 500 төгрөгийн үнэтэй зарсан. Тэгвэл хотын бусад хэсэгт буюу сул чөлөөтэй талбайтай газар бүрт “мини парк” ажилласан. Урин дулаан цагтай зэрэгцэн гарч ирдэг “мини парк”-д бяцхан хүүхдүүд тоглох дуртай. Тэгээд ч паркийн үнэтэй тоглоомд хэдэн цагаар дугаарлаж, хүүхдүүдээ тоглуулчих цаг зав хомс эцэг, эхчүүдэд энэ нь бяцхан үрсээ хуурах тун боломжийн газар.
Гэтэл эдгээр тоглоом харамсалтай нь баярын өмнөхөн 2000 төгрөг гэж байсан бол яг баяраар 2500-5000 төгрөг болж орхив. Гэсэн ч “мини парк”-ууд хүн их байлаа. Энд нэг тоглоомд суухад 10 ч хүрэхгүй минут зарцуулна. Нэг тоглоомд нэг эргэлтээр 8-10 хүүхэд суулгана гэж тооцвол дээрх минутад дор хаяж 20 мянган төгрөг өлхөн олно гэсэн үг. Тэгэхээр наймаачид өдөрт хэдэн сая төгрөг халаасалсан нь ойлгомжтой. Цаашлаад гар дээрээс хуушуур, бууз зарсан хүмүүс, хүүхдийн тоглоом гээд бүхий л зүйл хоёр дахин нэмэгдсэн үнэтэйгээр зарагдаж байгааг эрх баригчид анхааралдаа авах хэрэгтэй санагдсан.
Бага насны хүүхдүүдэд паркад тоглох тоглоом алга
Яах ч учраа олохгүй, яаж баярлаад байгаагаа ч ойлгохгүй багачууд төв талбайгаар гүйлдэж, арай бэл бэнчинтэй айлын хүүхдүүд паркад өдрийг өнгөрүүллээ. Улсдаа ганц байдаг хүүхдийн парк давчуухан зайтайгаа авцалдахааргүй үнийг тогтоосон нь эцэг, эхчүүдийн ундууцлыг төрүүлсэн юм. Багачуудын хувьд бүтэн жилийн турш хүсэн хүлээдэг баяраараа парк орж тоглохыг хүсдэг. Даанч энэ хүсэл нь ядруухан амьдралтай айлын хүүхдүүдийн хувьд тэртээ холын мөрөөдөл нь байсаар ирсэн. Харамсалтай нь энэ жил ч гэсэн тийм байлаа. Өдгөө хүүхдийн паркад 13 автомат болон цахилгаан тоглоом ажиллаж байгаа. Тоглоом тус бүр тарифтай төдийгүй тоглох хүүхдийн нас, өндрийг хүртэл заасан байдаг. Паркын хашаанд байрлах цөөхөн хэдэн тоглоом дээр тоглохын тулд өндөр үнэ төлнө. Бас болоогүй хэн ч байсан нэвтрэхдээ 1000 төгрөг төлнө гэхээр иргэдийг хөөрхөн шулах арга байгаа биз.
Нэг тоглоомын үнэ гэхэд 4000-6000 төгрөг. Ийм өндөр үнээр олон хүүхэдтэй айлын хүүхдүүд хэдэн тоглоом дээр тоглож чадах бол. Бага насны хүүхдүүд ганцаараа тоглоом дээр суугаад тоглож чадахгүй, тийм ч боломжгүй. Энэ нь олон хүүхдийн эцэг, эхийн санааг зовоосон асуудал болсон гэхэд маргах хүн гарахгүй байх. Хүүхдээ тоглуулах боломжтой аав ээж байхад боломжгүй нь даан ч олон. Орлого багатай айлын хүүхдүүд бусдаасаа дутуу баярлах ёсгүй. Даанч тэрхүү боломж нь мөнгөөр хязгаарлагдаж байгаа нь зовлонтой.
Энэ өдөр үр хүүхдүүдээ тоглуулахаар паркыг зорьж ирсэн зарим томчууд олон цагаар дугаарлаад ч хүүхдээ тоглуулж чадахгүй буцаж байгаа нь харагдсан. Хүүхдүүдтэйгээ хамтдаа тоглочих олигтойхон шиг гэр бүлийн тоглоом байхгүйд тэд бухимдалтай буцаж байв. Үүнээс үзэхэд өндөр үнэтэй, оочир дараалал нь уртаас урт үргэлжилсэн паркын хэдэн тоглоом хүүхэд, багачуудад маань багадаж байгаа нь харагдаж байна. Нөгөөтэйгүүр 0-4 насны бяцхан хүүхдүүд маань ганцаараа суугаад сэтгэлээ ханатал тоглочих тоглоом алга. Тоглоом битгий хэл тоглох боломж ч хомс байна.
Өглөөний сонин
Б.Төрбат
Б.Төрбат