Өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнэ өдрөөс өдөрт өсөж иргэдийн амьжиргаа улам л дордож байна. Хэдийгээр Засгийн газрын зүгээс цалин тэтгэврийг тодорхой үе шаттайгаар нэмэгдүүлж байгаа ч үр дүн муутай байна.
Иргэдийн авсан цалин хаанаа ч хүрэхгүй дуусч байгаа нь инфляцийн түвшин өндөр байгаатай шууд холбоотой. Монгол иргэд өөрийн эх орондоо үнийн өсөлт, инфляцид дарлуулан амьдарч байхад манай улсад ажиллаж буй гадныхан биднээс хэд дахин өндөр цалин авч манай оронд сайхан амьдарч байна. Тодруулбал Хөдөлмөрийн судалгааны институтээс цалин хөлсний бүтцийн тухай судалгааг хийхэд манайд ажиллаж буй гадаад иргэдийн дундаж цалин жирийн Монгол ажилчны цалингаас гурав дахин их байжээ.
Уг судалгаанд нийт 1731 байгууллагын 28 мянга 763 ажилчин хамрагджээ. Ингээд 2010 онтой харьцуулахад ажилчдын цалин 2,3 дахин буюу 298,2 мянган төгрөгөөр нэмэгдсэн байна. Тэгвэл 2013 оны байдлаар ажилчдын цалин 528,7 мянган төгрөг байсан бол манайд ажиллаж буй гадныхны цалингийн дундаж нь 1,7 сая төгрөг байсан аж.
Мэдээж өнгөрсөн онд ч цалингийн хэмжээ тодорхой хувиар нэмэгдсэн. Тэгэхээр гадаад иргэдийн цалин ч мөн нэмэгдсэн. Харин чухам хэд болсон нь тодорхой бус байна. Эндээс үзэхэд манай төрийн бодлого хэнд хаашаа чиглэгдэж байгаа нь харагдаж байна гэх хүмүүс олон байна.
Дашрамд дуулгахад Үндэсний статистикийн хорооноос оны эцэст гаргасан мэдээллээр манай улсад 87 орны найман мянган гадаадын иргэн хөдөлмөр эрхэлж байгаа ажээ.
Хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллаж буй гадаадын ажилчдын 34.6 хувь нь БНХАУ, 22.9 хувь нь БНАСАУ, 7.4 хувь нь ОХУ, 6.4 хувь нь БНСУ, 5.7 хувь нь БНСВУ, дөрвөн хувь нь АНУ, 19 хувь нь бусад улсын харьяат иргэд ажээ. Өмнөх онтой харьцуулан үзвэл Вьетнам, Хойд Солонгос, Орос, Америк, Хятадаас ирж ажиллагсдын тоо 3-16,9 хувиар тус тус буурсан дүн гарчээ.
Гадны улс орноос манай улсад ирж ажил хөдөлмөр эрхэлж буй иргэдийн олонх нь барилгын туслан гүйцэтгэх ажил болон бусад нарийн мэргэжил шаардахгүй ажлын байранд ажиллаж байгаа ажээ.
Гадаадын иргэдийн 1724 нь буюу 21.6 хувь нь барилгын салбарт ажиллаж буй бол 1624 буюу 20.4 хувь нь уул уурхай, олборлолтод, 1118 буюу 14 хувь нь боловсруулах үйлдвэрлэлд, 1056 буюу 13.2 хувь нь бөөний болон жижиглэн худалдаа, машин, мотоциклийн засвар үйлчилгээний, 908 буюу 11.4 хувь нь боловсролын салбарт ажиллаж байна.
Иргэдийн авсан цалин хаанаа ч хүрэхгүй дуусч байгаа нь инфляцийн түвшин өндөр байгаатай шууд холбоотой. Монгол иргэд өөрийн эх орондоо үнийн өсөлт, инфляцид дарлуулан амьдарч байхад манай улсад ажиллаж буй гадныхан биднээс хэд дахин өндөр цалин авч манай оронд сайхан амьдарч байна. Тодруулбал Хөдөлмөрийн судалгааны институтээс цалин хөлсний бүтцийн тухай судалгааг хийхэд манайд ажиллаж буй гадаад иргэдийн дундаж цалин жирийн Монгол ажилчны цалингаас гурав дахин их байжээ.
Уг судалгаанд нийт 1731 байгууллагын 28 мянга 763 ажилчин хамрагджээ. Ингээд 2010 онтой харьцуулахад ажилчдын цалин 2,3 дахин буюу 298,2 мянган төгрөгөөр нэмэгдсэн байна. Тэгвэл 2013 оны байдлаар ажилчдын цалин 528,7 мянган төгрөг байсан бол манайд ажиллаж буй гадныхны цалингийн дундаж нь 1,7 сая төгрөг байсан аж.
Мэдээж өнгөрсөн онд ч цалингийн хэмжээ тодорхой хувиар нэмэгдсэн. Тэгэхээр гадаад иргэдийн цалин ч мөн нэмэгдсэн. Харин чухам хэд болсон нь тодорхой бус байна. Эндээс үзэхэд манай төрийн бодлого хэнд хаашаа чиглэгдэж байгаа нь харагдаж байна гэх хүмүүс олон байна.
Дашрамд дуулгахад Үндэсний статистикийн хорооноос оны эцэст гаргасан мэдээллээр манай улсад 87 орны найман мянган гадаадын иргэн хөдөлмөр эрхэлж байгаа ажээ.
Хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллаж буй гадаадын ажилчдын 34.6 хувь нь БНХАУ, 22.9 хувь нь БНАСАУ, 7.4 хувь нь ОХУ, 6.4 хувь нь БНСУ, 5.7 хувь нь БНСВУ, дөрвөн хувь нь АНУ, 19 хувь нь бусад улсын харьяат иргэд ажээ. Өмнөх онтой харьцуулан үзвэл Вьетнам, Хойд Солонгос, Орос, Америк, Хятадаас ирж ажиллагсдын тоо 3-16,9 хувиар тус тус буурсан дүн гарчээ.
Гадны улс орноос манай улсад ирж ажил хөдөлмөр эрхэлж буй иргэдийн олонх нь барилгын туслан гүйцэтгэх ажил болон бусад нарийн мэргэжил шаардахгүй ажлын байранд ажиллаж байгаа ажээ.
Гадаадын иргэдийн 1724 нь буюу 21.6 хувь нь барилгын салбарт ажиллаж буй бол 1624 буюу 20.4 хувь нь уул уурхай, олборлолтод, 1118 буюу 14 хувь нь боловсруулах үйлдвэрлэлд, 1056 буюу 13.2 хувь нь бөөний болон жижиглэн худалдаа, машин, мотоциклийн засвар үйлчилгээний, 908 буюу 11.4 хувь нь боловсролын салбарт ажиллаж байна.
Б.Сансартуяа
olloo.mn
olloo.mn